ดูแลจักรยานด้วยตัวเองให้ดี ก่อนถึงมือช่าง ตอนที่ 2
ตรวจสอบการสึกหรอของโซ่ : เราชอบเรียกโซ่ที่ดูเหมือนยาวขึ้นว่า “โซ่ยืด” ทั้งที่ความเป็นจริงแล้วตัวโซ่เองไม่ได้ยืด กลับเป็นข้อต่อโซ่เท่านั้นที่สึกหรอจนกร่อนเล็กลงทำให้มีช่องว่างระหว่างรูบนตัวโซ่กับข้อต่อนี้กว้างขึ้น มันจึงหลวมและวางตัวบนฟันเฟืองไม่สนิทส่งผลให้การเข้าเกียร์ไม่แม่นยำพอ มีเครื่องมือพิเศษให้ใช้วัดความสึกหรอของโซ่ได้ แต่มีวิธีที่ง่ายกว่าคือเมื่อโซ่พาดตัวอยู่บนจานใบเล็กสุดนั้นให้ใช้มือขวาจับขาบันไดออกแรงจะหมุนในขณะที่มือซ้ายจับล้อหลังขืนแรงไว้ ถ้าเป็นว่าตัวโซ่ไม่วางตัวแสบสนิทกับฟันเฟืองแต่ลอยตัวอยู่ปลาย ๆ ฟันนั่นคือความสึกหรอที่ต้องจัดการ หาโซ่ใหม่มาเปลี่ยนได้เลย
พันเทปพันแฮนด์เสือหมอบด้วยตัวเอง : การพันเทปแฮนด์ใหม่ทำให้เหมือนกับได้จักรยานใหม่ทั้งคันอย่างไม่น่าเชื่อ แต่เมื่อใช้ไปเรื่อยๆ การจับและเสียดสีระหว่างมือกับเทปจะทำให้มันบางลง เทปที่บางและสีหมองคล้ำลงนั้นต้องเปลี่ยนพันเทปใหม่ วิธีการคือแกะเทปในส่วนใกล้คอแฮนด์ที่สุดเสียก่อนแล้วคลายตัวออกไปเรื่อย ๆ เมื่อมาถึงมือเบรคจึงถลกยางหุ้มขึ้นแล้วคลี่เทปนั้นต่อจนถึงปลายล่างสุดของแฮนด์ เมื่อจะพัน หันหน้าออกหน้าจักรยานเหมือนตอนขี่ สำหรับด้านขวามือหลังจากเสียบจุกปลายแฮนด์เข้าที่แล้วให้พันเทปทับตัวเอง ดึงให้ตึงมือพอประมาณระหว่างพัน ความหนืดของตัวมันจะจับเทปให้แน่นกับแฮนด์โดยไม่จำเป็นต้องยัดเข้าปลายแฮนด์แล้วเสียบจุกทับ ซึ่งเป็นวิธีที่ยากและเสียวเวลาสำหรับมือใหม่ ให้พันตั้งแต่ปลายแฮนด์ล่างสุดขึ้นมาตามทิศทางทาวนเข็มนาฬิกา ถลกยางหุ้มมือเปลี่ยนเกียร์ออกเพื่อติดเทปชิ้นที่มีมาในกล่องก่อนจะพันเทปเดิมทับแล้วเลื่อนยางลงปิดทับเมื่อพันเลยไปแล้ว ด้วยวิธีนี้เทปจะพันตัวเองทับแฮนด์ไปเรื่อย ๆ จนถึงจุดในสุดใกล้คอแฮนด์ เมื่อถึงจุดนี้ให้ตัดเทปเป็นรูปแหลมลิ่มแล้วมันจะพันได้ระดับเสมอกันเอง ปิดเทปจากด้านซ้ายก็กระทำเช่นเดียวกันเว้นแต่ตรงปลายด้านล่างสุดเท่านั้นที่ต้องเริ่มพันด้วยทิศทางตางกันข้ามกับขวามือคือตามเข็มนาฬิกา เพื่อให้เทปนี้คงประสิทธิภาพอยู่เสมอควรจะรื้อเปลี่ยนใหม่ปีละครั้งหรือสองครั้ง
เช็ดสายเคเบิ้ลและปลอกสาย : ถ้าการเข้าเกียร์ของคุณฝืด ไม่ว่าเพราะเพิ่งขี่จักรยานตากฝนมาหรือด้วยการไม่ได้ทำความสะอาดมานาน เป็นเคเบิ้ลใหม่และยังไม่ยืด การทำความสะอาดทำได้ง่าย ๆ ดังนี้ คือ ให้ใช้มือข้างหนึ่งหมุนขาจานไปข้างหน้า เข้าเกียร์ไต่ขึ้นไปให้โซ่พาดเฟืองท้ายตัวใหญ่ที่สุดในขณะที่ใช้จานหน้าเล็ก หยุดหมุนขาจาน ล้อหยุดแล้วแต่ให้สับเกียร์กลับมาอยู่เฟืองหลังเล็กเหมือนเดิม การทำเช่นนี้จะทำให้สายเกียร์หย่อนจนพอให้รูดปลอกสายออกให้เห็นตัวเคเบิ้ลโลหะได้ หากพบว่ามีคราบสนิมติดอยู่ให้ใช้ผ้าสะอาดรูดออกแล้วตามด้วยหยอดน้ำมันลงปลอก ชโลมน้ำมันให้ทั่วทั้งเส้นทิ้งไว้ 10 นาที แล้วใช้ผ้าเช็ดออกให้สะอาดเป็นอันเสร็จ
ตรวจสอบยางเบรก : ตรงนี้คือจุดที่นักจักรยานให้ความสนใจน้อยที่สุด แต่ความสำคัญคือมันอาจจะทำให้ขอบล้อราคาแพงของคุณเสียหายได้หากมีก้อนกรวดหรือของมีคมเข้าไปฝังในเนื้อยางเบรค ให้ถอดล้อออกทั้งหน้าและหลัง สังเกตที่ตัวยางเบรกแล้วลูบ หากพบสิ่งแปลกปลอมทิ่มนิ้วให้ใช้ปากคีบหรือคัตเตอร์แหลม ๆ แซะออกหรือถ้าพบว่ายางนี้แข็งกระด้างจนด้อยประสิทธิภาพจนรู้สึกได้ เมื่อออกแรงเบรคก็จะได้เปลี่ยนได้ทันที
ตรวจสอบชุดถ้วยคอ/คอแฮนด์ : คอแฮนด์หลวมหรือขุดถ้วยคอที่ไม่ได้ตรวจสอบมานาน กระแทกกระทั้นจากากรขี่จนหลวม อาจทำให้บังคับทิศทางลำบาก เสื่อมสภาพเร็วและหากร้ายแรงที่สุดคือทำให้คนขี่จักรยานบาดเจ็บหรือถึงตาย วิธีตรวจสอบคือให้จับล้อหน้าเขย่าขึ้นลงก่อน ถ้าแน่นก็ถือว่าปกติแต่ถ้ายังมีอาการโยกคลอนก็ต้องขันให้แน่น วิธีการคือคลายน็อตยึดคอแฮนด์ออกก่อนแล้วตามด้วยการขันน็อตหัวท่อคอตะเกียบให้แน่นพอตึงมือ ไม่ต้องแน่นมาก เพราะต้องการแค่ยึดท่อตะเกียบให้สนิทกับเฟรมพอไม่โยกเท่านั้น โดยเฉพาะฝาปิดท่อคอตะเกียบบนสุดที่เป็นคาร์บอนไฟเบอร์นั้นอาจจะแตกหักได้ง่ายถ้าขันแน่นเกิน เมื่อจัดวางแนวคอแฮนด์ให้ตรงกับล้อหน้าแล้วจึงขันน็อตยึดคอแฮนด์กับท่อคอตะเกียบ พึงสังเกตว่ามีตัวเลขบอกความตึงเป็นนิวตัน/เมตร บนคอแฮนด์หรือไม่ ตามปกติในจุดนี้จะให้ประแจปอนด์ขันตามแรงตึงที่กำหนด คอแฮนด์ที่ผลิตจากคาร์บอนไฟเบอร์ตามปกติจะกำหนดตัวเลขนิวตัน/เมตรไว้ จงใช้ประแจให้ขันสลับกันสองน็อตตัวละ ¼ รอบ จนกว่าขีดระบุแรงตึงบนัวประแจจะลั่นบอกว่าตึงตามระบุไว้แล้วเป็นอันเสร็จสิ้น
ตรวจสอบสิ่งแปลกปลอมฝังยาง : ในการขี่จักรยานทุกครั้งยางจักรยานคือสิ่งที่ต้องเผชิญกับของมีคมตั้งแต่ออกจากบ้าน ทั้งก้อนหินแหลมคมและเศษแก้วเศษกระจกที่กลาดเกลื่อนบนถนน เมื่อยางนุ่มกว่าของพวกนี้ก็มีโอกาสที่จะรับมันฝังเข้ามาได้มากจนอาจจะเป็นอันตรายในการขี่ครั้งต่อไป หากของมีคมที่ฝังไว้นี้จะทิ่มแทงทะลุเนื้อยางเข้าไปเจาะยางในจนแตก วิธีการตรวจสอบเพื่อป้องกันจึงต้องมี เริ่มต้นด้วยการปล่อยลมยางออกให้เหลือเพียงครึ่งเดียว เพื่อให้ยางอ่อนตัวลงเล็กน้อย ใช้มือสวมถุงมือค่อย ๆ รูดหมุนดูยาง เมื่อพบเศษวัสดุมีคมที่โผล่พ้นยางไม่มาก ความอ่อนจะช่วยได้เมื่อคุณใช้ทั้งสองมือค่อย ๆ บี้ยางตรงตำแหน่งนั้นเพื่อให้เศษวัสดุขยับหลุดออกมา ด้วยการตรวจสอบนี้คุณจะปลอดภัยในการขี่จักรยานครั้งต่อไป ทั้งหมดนี้คืออาการเบื้องต้นที่นักจักรยานมือใหม่พึงสังเกตและปรับแต่งเองง่าย ๆ เป็นเรื่องที่คุณทำได้จริง ๆ ด้วยเวลาเพียงนิดเดียวหากฝึกให้คล่องขึ้นเรื่อย ๆ เมื่อมีปัญหา การสังเกตและแก้ไขเท่าที่ทำได้จึงดีกว่าเอะอะอะไรก็วิ่งหาช่างลูกเดียว หรือใครว่าไม่จริง
0 ความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น